اسلام محله محمودآباد

روستای اسلام محله یکی از روستاهای دهستان اهلمرستاق جنوبی بخش مرکزی شهرستان محمودآباد است . جمعیت این روستا در سال 1385 برابر با 744 نفر و 192 خانوار بوده که در سال  1395 به 665 نفرجمعیت و 215 خانوار رسیده است . این تحولات نشان میدهد که خانوارهای روستا در سال 1385 گسترده تر بوده و در سال 1395 تبدیل به خانوارهای هسته ایی شده است ، یعنی هر خانوار تبدیل به چند خانوار شده و در مقابل بعد خانوار کاهش یافته است . در واقع بعد خانوار از 3.8 نفر در سال 1385 به 3 نفر در سال 1395 رسیده است .

روستای زیبای مغانده و چمازکلا

روستاهای مغانده و چمازکلا از روستاهای سرسبز و با چشم انداز جنگلی بخش چمستان شهرستان نور هستند ، که بافت روستایی آنها تقریبا به یکدیگر متصل و پیوسته است.

روستای چمازکلا  در سال ۱۳۸۵ دارای ۴۶۵ نفر جمعیت و ۱۲۰ خانوار بود. ترکیب جنسیتی این روستا ۲۴۱ نفر مرد و ۲۲۴ نفر زن است . جمعیت این روستا در سال ۱۳۹۵  به ۵۰۳ نفر و خانوار آن به ۱۶۵ خانوار رسیده است ، ترکیب جنسیتی این روستا بعد از ده سال به ۲۵۷ نفر مرد و ۲۴۶ نفر  زن رسیده است . بعد از ده سال ۳۸ نفر به جمعیت این روستا اضافه شده که سهم مردان ۱۶ نفر و سهم زنان ۲۲ نفر بوده است .

 -     روستای مغانده در سال ۱۳۸۵ دارای جمعیتی برابر با ۶۲۹ نفر و ۱۵۰ خانوار بوده است ، که سهم مردان از این جمعیت ۳۰۲ نفر و سهم زنان ۳۲۷ نفر می باشد . بعد از ده سال این جمعیت به ۷۲۲ نفر و ۲۲۷ خانوار رسیده است . به نظر می رسد ترکیب جنسیتی این روستا در سال ۱۳۹۵ به تعادل رسیده و سهم مردان و زنان در سال ۱۳۹۵ بترتیب ۳۶۲ و ۳۶۰ نفر می باشند.

 روستای مغانده نسبت به روستای چمازکلا دارای جمعیت بیشتری  است ، با توجه به ویژگی های طبیعی و غیر طبیعی مشابه این دو روستا به نظر می رسد که تفاوت جمعیتی بیشتر ریشه در تاریخ این دو روستا داشته باشد . با توجه به تعداد جمعیت ، افزایش جمعیت این دو روستا نیز با یکدیگر متفاوت است .  در ۱۰ سال از ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۵ افزایش جمعیت چمازکلا ۳۸ نفر و افزایش جمعیت مغانده ۹۳ نفر بوده است .

روستای مرداب شهرستان نور

روستای مرداب یکی از روستاهای دهستان ناتل رستاق بخش چمستان شهرستان نور در استان مازندران است . این روستا در سرشماری رسمی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ دارای ۴۶۹ نفر جمعیت و ۱۰۸ خانوار بود ، که ۲۴۹ نفر مرد و ۲۲۰ نفر زن را شامل می شود .از مجموع جمعیت این روستا ۳۲۶ نفر در سال ۱۳۸۵ با سواد و ۹۵ نفر بی سواد بوده اند .در جمعیت با سوادها ، مردهای باسواد (۱۷۸) بیشتر از زن های با سواد (۱۴۸) بوده اندو بالعکس در جمعیت بی سوادها زن های(۵۶ نفر) بی سواد بیشتر از مرد های(۳۹ نفر) بی سواد بوده اند . جمعیت این روستا در ۱۰ سال بعد در سال ۱۳۹۵ به ۵۵۲ نفر فزایش یافت که در ۱۷۶ خانوار توزیع شده اند . در این سال هم جمعیت مردان روستا(۲۹۷) بیشتر از جمعیت زنان (۲۵۵) بوده است. در فاصله ده سال جمعیت روستای مرداب ۸۳ نفر افزایش داشته است که این افزایش در خانوار عدد ۶۸ را نشان می دهد .

روستای صیدکلا

بخش چمستان شهرستان نور  دارای سه دهستان میانرود ، لاویج و ناتل رستاق است که دهستان ناتل رستاق دارای بیشترین جمعیت است . این دهستان دارای ‌۲۹ روستا است.  روستای صیدکلا یکی از روستاهای دهستان ناتل رستاق است که در سال ۱۳۸۵ دارای ۹۶۶ نفر و در سال ۱۳۹۵ دارای ۱۰۰۷ نفر جمعیت است . در فاصله ده سال تنها ۴۱ نفر به جمعیت این روستا اضافه شد . این روستا در سال ۱۳۸۵ دارای ۴۸۴ خانوار و در سال ۱۳۹۵ دارای ۴۸۷ خانوار می باشد . افزایش تعداد خانوار این روستا هم در طول ۱۰ سال فقط ۳ خانوار است . جمعیت زنان در این روستا در سال ۱۳۸۵ دو نفر از جمعیت مردان بیشتر بود و ۱۰ سال بعد این تناسب برعکس شده و جمعیت مردان در سال ۱۳۹۵ تقریبا به ۱۳ نفر بیشتر از جمعیت زنان رسیده است . با توجه به اینکه  رشد کم جمعیت ، تحولات خانوار و جمعیت زنان و مردان،  مهاجر فرستی و کاهش باروری از ویژگی های این روستا است ، نیاز به توجه بیشتر در حوزه برنامه ریزی روستایی دارد . 

روستای سالده علیا

روستای سالده علیا یکی از روستاهای دهستان ناتل رستاق از توابع بخش چمستان شهرستان نور در استان مازندران است . این روستا از جنوب به روستای شهربند و از شمال به روستای سالده سفلی محدود می شود .
از سمت آمل که به سمت چمستان حرکت می کنید ، اگر در ابتدای ورود به روستای آهودشت از این جاده خارج شده و وارد فرعی سمت راست شوید ، بعد از عبور از روستای شهربند وارد روستای سالده_علیا می شوید . این روستا در سال ۱۳۸۵ دارای ۴۰۱ نفر جمعیت بود ، که سهم مردان از این جمعیت ۲۱۲ نفر و سهم زنان ۱۸۹ نفر بود ، خانوار ساکن این روستا نیز در این سال ۹۳ خانوار بود .
ده سال بعد، در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا به ۴۵۱ نفر رسید که سهم مردان ۲۳۲ نفر و سهم زنان ۲۱۹ نفر بود ، اما خانوار این روستا در سال ۱۳۹۵ به ۱۴۱ خانوار رسیده است. این روستا با ۱۴۱ خانوار که به نظر می رسد باید دارای ۱۴۱ واحد مسکونی باشد ، اما تقریبا دارای ۱۰۷۳ واحد مسکونی است . تقریبا ۹۰۰ واحد مسکونی به عنوان خانه دوم در این روستا ساخته شده است .

روستای نانواکلا

 

روستای نانواکلا در دهستان ناتل رستاق بخش چمستان شهرستان نور قرار دارد . جمعیت این روستا در سرشماری نفوس و مسکن سال 1385 برابر با 160 نفر و در سال 1395 برابر با 188 نفر است. هرچند جمعیت این روستا نسبت به روستاهای اطراف مانند مغانده  ، چمازکلا و سنگینده کمتر است ، اما وجود مکان زیارتی امامزاده بلال و آرامستان آن مرکزیت قابل توجهی را به این روستای زیبا داده است .

روستای ییلاقی کپ

کپ دهکده ای است ییلاقی از توابع بخش مرکزی  شهرستان نور استان مازندران .

در رویان جاده فرعی به سمت آبشار آب پری وجود دارد. در پنج کیلو متری از آبشار به دو راهی کدیر -بلده می رسید. مسیر سمت چپ به سمت بلده می رود. ۴۰ کیلو متر بعد از دو راهی بلده در قسمت راست، جاده روستای بسیار زیبایی به نام” کپ ” وجود دارد. کپ از دو قسمت اولیا و سفلی تشکیل شده است. با وجود این که برخی از امکانات مانند آب لوله کشی ، برق و تلفن در این روستا وجود دارد اما مقداری از بافت قدیمی این روستا باقی مانده است .

اهالی روستا با توجه به ارتفاع بالای روستا در ابتدا سکونت دائم در این روستا داشتند ، و به کشاورزی و دامداری مشغول بودند.  اهالی این روستا در سالیان دور بیشتر گندم می کاشتند . با توجه به قدمت بعضی از ابنیه به نظر می رسد قدمت کپ علیا بیشتر بوده و مردم آنها بیشتر کشاورز بودند . خاندان ترک رئیس ، شیخ اعظمی ها ،مقصودی ها ، سادات ، منصوری ها ، مفیدی ها،نصیری ها  ، قاسمی ها ، شریفی ها و خاندان های دیگر از جمله خاندان های ساکن در این روستا هستند ، که از حیث تعداد خاندان های ترک رئیس ، مقصودی ، سادات و شیخ اعظمی ها (اکبرتبار) از عمده جمعیت این روستا را شامل می شوند . بعد از ورود مدرنیزاسیون به ایران این جمعیت به شهرها و روستاهای شهرستان های نور ، نوشهر ، چالوس و محمودآباد پراکنده شده اند . روستای کپ در حال حاضر از یک روستای با فعالیت های کشاورزی و دامداری که در سالیان دور در آن رایج بود فاصله گرفته و تبدیل به یک روستای تفریحی شده است و به دلیل ارتفاع روستا و آب هوای بکر آن اکثر ساکنین آن در فصل های گرم سال برای استراحت به این روستا می آیند. نکته قابل توجه این است که این روستا دارای سرمایه اجتماعی قابل توجهی در چهار شهرستان می باشد . 

 

روستای کالج شهرستان نور

 

کالج روستایی است در 35 کیلومتری شهر رویان و 40 کیلومتری شهر نور در استان مازندران. برای رسیدن به این روستا، باید جاده جنگلی و کوهستانی نور به بلده که به جاده (آبشار) آب‌پری مشهور است را در پیش بگیرید و پس از گذر از آبشار آب‌پری و همچنین آبشار حرام‌او، به مقصد برسی. این روستا از دو محله تشکیل شده: بالامحله که به سلارمحله یا سالارمحله مشهور است و پایین‌محله که به کلاگرمحله می‌شناسندش. در سلارمحله همه نام خانوادگی‌ها یا سالاریان است، یا سالار و یا دیوسالار. اما در کلاگرمحله تنوع نام خانوادگی‌ها بسیار است: کوزه‌گر کالجی ، فخاری، حسینی، مجتهدزاده، واعظ زاده، حق‌جو، حقایقی، محمدی، لسانی، بشارتی، سپهری، جهانشاهی و... . امروزه این روستا برخلاف گذشته‌اش، سکنه دائم ندارد و تنها در روزهای تابستان که هوای نور و رویان بسیار گرم و شرجی است، اهالی به خانه‌ها و ویلاهای‌شان در کالج پناه می‌آورند تا شبِ سردِ تابستانی را در آنجا تجربه کنند.

اینکه «کالج» (Kalej) به چه معنا است، بحثهای زیادی را دامن زده است. اما بیشتر افراد بر این باورند که کالج از «کاله» گرفته شده که در گویش مازنی هم به معنای منطقه سکونت است و هم به معنای پستان گاو شیرده. «ج» انتهای این واژه نیز برای انتساب است که در بسیاری از روستاهای این منطقه دیده می‌شود. مانند نیما که اهل یوش بود و یوشیج خوانده شد و یا طایفه نائیج و... . پیشینه این روستا دست‌کم تا هقت سده یش می‌رسد؛ زمانی که در سال 743 هـ.ق. امیر وجیه‌الدین سربداری در جنگ با پادوسپانان -پادشاهان محلی این منطقه- شکست خورد، دستگیر و کشته شد و نهایتاً جسدش در نزدیکی «کالج‌رود» به خاک سپرده شد. در بحرالانساب نوشته محمدعلی گلپایگانی نیز اطلاعاتی بسیار اغراق‌آمیز و غیرمستند درباره شکوه کالج در گذشته نوشته شده است. در گورستان قدیمی این روستا سنگ قبرهایی با خط کوفی بوده که برخی اهالی به آنها «گبری» می‌گویند و معتقدند متعلق به زردشتی‌ها بوده است. مهمترین شخصیت سیاسی برخواسته از این روستا، سالارفاتح است که در فتح تهران به دست مشروطه‌خواهان نقش به‌سزایی داشت. از میان چهره‌های مذهبی این روستا نیز می‌توان به شیخ تقی مجتهد کلاگر اشاره کرد که از روحانیون اواخر قاجار و جد پروفسور پیروز مجتهدزاده است.

کالجی ها در گذشته برای رفتن به تهران از راهی استفاده می‌کردند که امروزه به‌طور کامل متروکه شده و به جز کوهنوردان، کسی آنرا نمی‌پیماید. این راه از بلده و یالرود، پس از گذشتن از چند کوه و تپه به فشم و لواسان می‌رسید که البته در زمستان به دلیل سرما و برف، کسی از آن استفاده نمی‌کرد. کاروانسراهایی در این راه ساخته شده بود که هنوز آثاری از آنها باقی مانده است.

در این روستا چندین امامزاده و مکان مقدس مذهبی وجود دارد. امامزاده «احمد و مختار» مشهورترین‌شان است. این امامزاده گاهی به‌ صورت احمدِ مختار و گاهی به صورت احمد و مختار تلفظ می‌شود و برای همین هنوز کسی نتوانسته با قطعیت درباره تعدادشان حرفی بزند. حتی برخی اهالی از امامزادگان «احمد و محمود و مختار» در اینجا حرف می‌زنند. بنای قدیمی این امامزاده که کاهگلی و به‌صورت اتاقی با درازای تقریبی 15، پهنای 6 متر و دارای سقف شیروانی بود تخریب و بنایی جدید به سبک سایر امامزاده‌های کشور با گنبد طلایی ساخته شده است . امامزاده «طاهر و مطهر» نیز در این روستا است و نامش همان مشکل و مسئله را دارد؛ یعین برخی آنرا طاهرِ مطهر و برخی طاهر و مطهر می‌نامند. همچنین بر روی کوه روبروی این روستا زیارتگاهی به نام «حلیمه خاتون» وجود دارد که دسترسی به آن نیاز به یک کوهنوردی نفس‌گیر یک‌ساعته دارد. امامزاده ابوطالب روستای دینکوه، امامزاده جعفر روستای پِس‌پِرِس، سیده خانم روستای کپ و همچنین امامزاده بیژن روستای کپ (که چند سالی است بحثهایی درباره امامزاده بودنش مطرح است) نیز جزو زیارتگاه‌هایی است که اهالی این روستا به آنها ارادت دارند. 

بازی را در گویش تبری «کا» می‌گویند. بازی‌های رایج در این روستا به سه دسته پسرانه، دخترانه و بازی با حیوانات تقسیم‌بندی می‌شود. بازی‌های پسرانه معمولاً نیازمند تحرک بالایی است و تعدادشان هم زیاد است: آغوزکا، کَمَرون کا، بورده‌بورده‌کا و... . بازی‌های دخترانه در عوض تعدادشان اندک است و خلاصه می‌شود به عروسک‌بازی، خاله‌بازی و لیلی‌بازی (که پسرها هم این بازی را داشتند). سگ‌بازی، خروس‌بازی، گاوبازی و... که نیازمند جنگ انداختن چند حیوان بود نیز در این روستا طرفدارانی داشت. به جز اینها می‌توان به کشتی و انواع آن در میان مازنی‌ها به‌طور عام و کالجی‌ها به‌طور خاص اشاره کرد. پیش از کشتی لوچو که مشهورترین کشتی محلی این منطقه است، کشتی‌گیران برای گرم کردن بدن‌شان دوروم می‌رفتند. دوروم یک نوع رقص بسیار پرتحرک برای مردان است که به نوعی تکنو می‌مانَد.

از مهمترین مراسم سالیانه خاص این منطقه می‌توان به «نرزما شو» و نیز «سیزده‌تیرماشو» اشاره کرد که زمان‌شان بر اساس گاه‌شماری تبری مشخص می‌شود. نرزما شو اکنون در آغاز تیرماه و سیزده‌تیرماشو در اوایل آبان برگزار می‌شود. همچنین هرگاه بارندگی زیادی صورت می‌گرفت، رسمی در این روستا به نام «مم‌ممه‌شو» وجود داشت که پیرزنی یک سه‌پایه فلزی بر سر می‌گذاشت و توی کوچه‌های روستا می‌گشت و همینطور که با انبر گل‌های جلوی خانه‌ها را به هم می‌زد می‌گفت: «تیل پِشپِشو کمِّه؛ مَم مَمِه شو کِمِّه» و اهالی خانه‌ها هم به او هدایایی می‌دادند که عمدتاً غذایی بود و همه اینها به امامزاده احمد و مختار روستا اهدا می‌شد. به این طریق درخواست بند آمدن باران می‌کردند.

در کنار کشاورزی و دامداری که تقریباً در همه روستاهای ایران رایج بود، در کالج اهالی پایین‌محله به کوزه‌گری هم می‌پرداختند و به‌ واسطه اینکه شغل بیشترشان کوزه‌گری بود، پایین‌محله را به کوزه‌گرمحله یا کلاگر محله که همان معنا را می‌دهد می‌نامیدند. ساخته‌های سفالی این محله به شهرها و روستاهای اطراف برده و فروخته می‌شد.

خانه‌های این روستا یا با کاه‌گل و چوب ساخته می‌شد که مشهور به کَلچو خِنِه (Kalchu Xene) و متعلق به افراد عادی بود، و یا با سنگ و کاه‌گل ساخته می‌شد که به نام چینه‌خنه (Chine Xene) شناخته می‌شد و افراد پولدار در آن ساکن می‌شدند. خانه‌ها دوطبقه ساخته می‌شد تا از طبقه پایین عمدتاً به‌عنوان انبار و از طبقه بالا برای زندگی استفاده کنند. وسایل زندگی هم اندک بود که معمولاً یا در صَنِّخ (Sannex= صندوق) چوبی می‌گذاشتند و یا در چارشو یا چادرشب. امروزه خانه‌های زیبای قدیمی این روستا در حال جایگزینی با ویلاهایی جدید است و بی‌ربط به فرهنگ و تاریخ آنجاست. با توجه به تغییرات گسترده‌ای که در ساختار فیزیکی و اجتماعی روستا رخ داده، هاشمی مقدم بنا به سفارش موسسه آموزش عالی مازیار رویان اقدام به ثبت و ضبط فرهنگ شفاهی و قدیمی این روستا نمود و از آنجا که مخاطبان این اثر عمدتاً اهالی همان روستا در شهرهای اطراف خواهند بود، لذا با یک اثر توصیفی –و نه تحلیلی- روبرو هستیم. این اثر همچون یک مردم‌نگاری کلاسیک، به ارائه توضیحاتی درباره جغرافیا، تاریخ، معماری، اقتصاد و مشاغل، باورهای دینی، خوراک و پوشاک محلی، هنر و بازی‌ها، رویدادهای مهم زندگی، جشنها و مراسم مهم، افسانه‌ها و باورهای عامیانه، و گویش محلی پرداخته است. کتاب در بخش پیوست دارای یک شعر محلی نسبتاً طولانی درباره کالج، واژه‌نامه و تصاویر رنگی است.

مطالب فوق از کتاب زیر استخراج شده است :

هاشمی مقدم، امیر (1392)، مردم‌نگاری روستای کالج، تهران: دریچه‌نو

اهمیت زن اقتصاد و خانواده

ایران در سال ۲۰۰۹ از نظر شاخص تبعیض جنسیتی در گزارش مجمع جهانی اقتصاد در میان ۱۳۴ کشور در ردیف ۱۲۸ قرار گرفت و در سال ۲۰۰۷ از لحاظ شاخص GEM که مرتبط با میزان مشارکت زنان می‌باشد در رتبه ۸۷ از میان ۹۳ کشور محاسبه شده قرار داشت، در سال ۲۰۰۶ ایران از نظر شاخص‌های توسعه مسایل زنان، در رتبه ۸۴ قرار داشت و میزان درآمد مردان به‌طور متوسط دو و نیم برابر زنان بود .

 میزان بیکاری زنان در  سال2006 تقریبا ۱۷۰ درصد مردان بوده‌است.طبق گزارش مرکز آمار ایران، در ۱۳۹۷ از صد در صد جمعیت شاغل در ایران ۱۸٫۲ درصد یعنی حدود ۴٫۳۴ میلیون را زنان تشکیل می‌دهند. از ۳ میلیون ۲۶۰ هزار نفر بیکار، ۱۰۱۰۶۰۰ یعنی ۳۱ درصد را زنان تشکیل می‌دهند. بر اساس همین گزارش نرخ مشارکت اقتصادی زنان ایران ۱۰ درصد کمتر از زنان خاورمیانه است ، اما زنان بسیاری در انقلاب ۱۳۵۷ شرکت داشتند.
زنان در جامعه حال حاضر ایران از نظر اشتغال به دو گروه زنان شاغل و زنان خانه دار تقسیم می شوند.هریک از این گروه با مشکلات عدیده ایی روبرو هستند که برخی خانوادگی و برخی اجتماعی است . با بدتر شدن وضعیت اقتصادی کشور یکی از اقشاری که در کار خود با مشکل مواجه می شوند زنان خانه دار هستند ، زیرا در بحران های اقتصادی مدیریت اقتصادی خانواده  در جامعه ایران که بیشتر در اختیار زنان خانه دار است قطعا دستخوش بحران خواهد شد . این قشر ، طبقه ایی از اجتماع هستند که نتنها مدیریت اقتصادی خانواده بلکه مدیریت اجتماعی ، عاطفی و تربیتی خانواده را نیز برعهده دارند . مشکلات حال حاضر کشور ایران سازمان خانواده را نشانه رفته است و مدیران ارشد کشور اگر این نگاه را نداشته باشند قطعا آینده ایران را دستخوش بحران کرده اند .

مواردی از اختیارات دولت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

در اصل 11 آمده است : « ... دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است سیاست کلی خود را بر پایه ائتلاف و اتحاد ملل اسلامی قرار دهد و کوشش پی گیری به عمل آورد تا وحدت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام را تحقق بخشد.»

اصل 14 ، دولت موظف شده است نسبت به افراد غیر مسلمان با اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامی عمل نماید و حقوق انسانی آنان را رعایت کند.

اصل 21 بر وظیفه دولت در قبال زنان تاکید کرده و می گوید: « دولت موظف است حقوق زن را در تمام جهات با رعایت موازین اسلامی تضمین نماید و این امور را انجام دهد: ایجاد زمینه های مساعد برای رشد شخصیت زن واحیای حقوق مادی و معنوی او، حمایت مادران، بالخصوص در دوران بارداری و حضانت فرزند و حمایت از کودکان بی سرپرست، ایجاد دادگاه صالح برای حفظ کیان و بقای خانواده، ایجاد بیمه خاص بیوگان و زنان سالخورده و بی سرپرست، اعطای قیمومت فرزندان به مادران شایسته در جهت غبطه آنها در صورت نبودن ولی شرعی. »

اصل 28 ، دولت موظف شده است با رعایت نیاز جامعه به مشاغل گوناگون برای همه افراد امکان اشتغال به کار و شرایط مساوی برای احراز مشاغل را ایجاد کند.

اصل 29 ، برخورداری از تامین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیکاری، پیری، از کار افتادگی، بی سرپرستی، در راه ماندگی، حوادث و سوانح و نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبت های پزشکی به صورت بیمه و غیره حقی است همگانی .دولت مکلف است طبق قوانین از محل درآمدهای عمومی و درآمدهای حاصل از مشارکت مردم , خدمات و حمایت های مالی فوق را برای یک یک افراد کشور تامین کند.

اصل 30 نیز دولت را موظف کرده است که وسائل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسائل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفائی کشور به طور رایگان گسترش دهد.

در اصل 31 قانون اساسی آمده است: «داشتن مسکن متناسب با نیاز، حق هر فرد و خانواده ایرانی است .دولت موظف است با رعایت اولویت برای آنها که نیازمندترند, بخصوص روستانشینان و کارگران زمینه اجرای این اصل را فراهم کند.»

اصل 141 نیز تاکید دارد که رئیس جمهور، معاونان رئیس جمهور، وزیران و کارمندان دولت نمی توانند بیش از یک شغل دولتی داشته باشند.

اصل 49 ، دولت موظف است ثروتهای ناشی از ربا، غصب، رشوه، اختلاس، سرقت، قمار، سوء استفاده از موقوفات، سوءاستفاده از مقاطعه کاریها و معاملات دولتی، فروش زمینهای موات و مباحات اصلی، دایر کردن اماکن فساد و سایر موارد غیر مشروع را گرفته و به صاحب حق رد کند و در صورت معلوم نبودن آن به بیت المال بدهد.

اصل 52 به وظیفه دولت درقبال بودجه بندی سالانه در کشور اشاره دارد و بیان می کند که بودجه سالانه کل کشور به ترتیبی که درقانون مقرر می شود از طرف دولت تهیه و برای رسیدگی و تصویب به مجلس شورای اسلامی تسلیم می گردد.

اصل 88 قانون اساسی بر لزوم پاسخ گویی هیات وزیران و شخص رییس جمهور در قبال مجلس تاکید دارد و در

اصل89 نیز بر حق مجلس در خصوص استیضاح رییس جمهور و هیات وزیران اشاره دارد.

اصل103 ،  استانداران، فرمانداران، بخشداران و سایر مقامات کشوری که از طرف دولت تعیین می شوند در حدود اختیارات شوراها ملزم به رعایت تصمیمات آنها هستند.

فصل 9 قانون اساسی، اختصاص به قوه مجریه دارد. البته بیشتر اصول در این فصل، مربوط به امور تشکیلاتی دولت است اما اصولی از این فصل نیز به ماهیت کار دولت و رییس جمهور ارتباط دارد.

اصل 122 ، رئیس جمهور در حدود اختیارات و وظایفی که به موجب قانون اساسی و یا قوانین عادی به عهده دارد در برابر ملت و رهبر و مجلس شورای اسلامی مسئول است .

اصل 123 ، رئیس جمهور موظف است مصوبات مجلس یا نتیجه همه پرسی را پس از طی مراحل قانونی و ابلاغ به وی امضا کند و برای اجرا در اختیار مسئولان بگذارد.

اصل 126 ، رئیس جمهور مسئولیت امور برنامه و بودجه و امور اداری و استخدامی کشور را مستقیما بر عهده دارد و می تواند اداره آنها را به عهده دیگری بگذارد.

اصول 128و129 نیز وظیفه تصویب پیشنهاد وزیر امور خارجه برای تعیین سفرا، امضای استوارنامه آنان و پذیرش استوارنامه سفرای کشورهای دیگر و همچنین اعطای نشانهای دولتی را بر عهده رییس جمهور نهاده است.

اصل134 نیز تصریح می کند: «ریاست هیات وزیران با رئیس جمهور است که بر کار وزیران نظارت دارد و با اتخاذ تدابیر لازم به هماهنگ ساختن تصمیم های وزیران و هیات دولت می پردازد و با همکاری وزیران، برنامه و خط مشی دولت را تعیین و قوانین را اجرا می کند. در موارد اختلاف نظر و یا تداخل در وظایف قانونی دستگاه های دولتی در صورتی که نیاز به تفسیر یا تغییر قانون نداشته باشد، تصمیم هیات وزیران که به پیشنهاد رئیس جمهور اتخاذ می شود لازم الاجراست. رئیس جمهور در برابر مجلس مسئول اقدامات هیات وزیران است .»

اصل 137 ، هر یک از وزیران مسئول وظایف خاص خویش در برابر رئیس جمهور و مجلس است و در اموری که به تصویب هیات وزیران می رسد مسئول اعمال دیگران نیز هست .

اصل 138 نیز می گوید: «علاوه بر مواردی که هیات وزیران یا وزیری مامور تدوین آئین نامه های اجرائی قوانین می شود، هیات وزیران حق دارد برای انجام وظایف اداری و تامین اجرای قوانین و تنظیم سازمان های اداری به وضع تصویب نامه و آئین نامه بپردازد. هر یک از وزیران نیز درحدود وظایف خویش و مصوبات هیات وزیران حق وضع آئین نامه و صدور بخشنامه را دارند ولی مفاد این مقررات نباید با متن و روح قوانین مخالف باشد...»

اصل 139، صلح دعاوی راجع به اموال عمومی و دولتی یا ارجاع آن به داوری در هر مورد موکول به تصویب هیات وزیران شده است.

اصل 141 نیز تاکید دارد که رئیس جمهور، معاونان رئیس جمهور، وزیران و کارمندان دولت نمی توانند بیش از یک شغل دولتی داشته باشند.

اصل 142 نیز بر لزوم رسیدگی به دارایی رئیس جمهور، معاونان رئیس جمهور، وزیران و همسر و فرزندان آنان قبل و بعد از خدمت توسط رئیس قوه قضائیه تاکید دارد.

اصل 147، دولت باید در زمان صلح از افراد و تجهیزات فنی ارتش در کارهای امدادی، آموزشی، تولیدی و جهاد سازندگی با رعایت کامل موازین عدل اسلامی استفاده کند؛ در حدی که به آمادگی رزمی ارتش آسیبی وارد نیاید.

اصل 151 ، دولت موظف است برای همه افراد کشور برنامه و امکانات آموزش نظامی را بر طبق موازین اسلامی فراهم نماید به طوری که همه افراد همواره توانایی دفاع مسلحانه از کشور و نظام جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند

اصل 151 نیز دولت موظف شده است که برای همه افراد کشور برنامه و امکانات آموزش نظامی را بر طبق موازین اسلامی فراهم نماید به طوری که همه افراد همواره توانایی دفاع مسلحانه از کشور و نظام جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند.